Cách cài đặt máy chủ ảo localhost trên máy tính với XAMPP

XAMPP là gì? tại sao phải dùng XAMPP  để tạo máy chủ ảo

Xampp là chương trình tạo máy chủ Web (Web Server) được tích hợp sẵn Apache, PHP, MySQL, FTP Server, Mail Server và các công cụ như phpMyAdmin. 

Ngoài Xampp còn rất nhiều chương trình máy tính khác như: WampServer, Ampps, DesktopServer v,v. Nhưng trong serie học nukeviet căn bản này mình đề cập đến Xampp bởi vì nó có chương trình quản lý khá tiện lợi, cho phép chủ động bật tắt hoặc khởi động lại các dịch vụ máy chủ bất kỳ lúc nào. Đặc biệt là tính ổn định và tương tích với Nukeviet.

• XAMPP hoàn toàn miễn phí.
• Dễ sử dụng.
• Hỗ trợ các hệ điều hành thông dụng như Windows, Mac, Linux.

Localhost  là gì?

Theo tiếng anh chuyên ngành  localhost nghĩa là một máy chủ được vận hành trên máy tính của bạn.

Localhost bao gồm nhiều ứng dụng đi kèm với nhau và tất cả các ứng dụng đó sẽ kết hợp với nhau để tạo ra một môi trường có thể chạy mã nguồn Nukuviet trên máy tính của chính bạn bao gồm:

• Phần mềm Webserver tên Apache, đây là webserver thông dụng nhất.
• Phần mềm PHP để xử lý mã PHP vì WordPress viết bằng ngôn ngữ PHP (5.5).
• Phần mềm MySQL Server để lưu trữ và xử lý cơ sở dữ liệu, do Nukeviet sử dụng MySQL làm nền tảng cơ sở dữ liệu. Tuy ở bản Nukeviet 4.x có hỗ trợ thêm những hệ cơ sở dữ liệu khác. Tuy nhiên MySQL vẫn là một lựa chọn được ưa thích 
• Phần mềm PHPMyAdmin để xem và quản lý cơ sở dữ liệu MySQL.

Như vậy, localhost hoàn toàn có thể đáp ứng được yêu cầu cơ bản của một website Nukevet

Localhost vận hành như thế nào

Sau khi  cài đặt Localhost vào máy tính,  thì máy tính của bạn đã có một môi trường giống nnư Webserver để chạy ứng dụng website với địa chỉ là http://127.0.0.1. Đây là địa chỉ IP dạng localhost, ngoài ra bạn cũng có thể chạy localhost với đường dẫn là http://localhost.

Mỗi khi cần sử dụng bạn sẽ cần mở bảng điều khiển của localhost lên và kích hoạt cho nó khởi động các ứng dụng đi kèm.

Lưu ý trước khi cài đặt

Xóa các ứng dụng: Trước khi tiến hành cài đặt Xampp bạn cần kiểm tra và xoá toàn bộ ứng dụng liên quan tới localhost như PHP, MySQL. Và bạn không nên cài XAMPP trên Windows Server đã cài đặt IIS.

Nếu máy bạn đang cài đặt phần mềm Skype thì localhost sẽ không hoạt động được do Skype đã chiếm quyền sử dụng cổng mạng 80, đây là cổng mặc định của webserver. Do đó, bạn hãy mở Skype -> Tools -> Connection Options -> và bỏ chọn phần “Use port 80 and 443…..” rồi nhập một cổng bất kỳ để Skype sử dụng. Hoặc bạn cũng có thể tiến hành đổi cổng localhost theo như hướng dẫn trong bài viết này

Sửa xong, hãy khởi động lại máy để hoàn tất.

Tắt tường lửa: Nếu máy bạn có cài đặt tường lửa từ Windows hay từ một phần mềm Antivirus nào khác thì hãy tắt nó đi vì có thể nó sẽ chặn cổng 80 hoặc các ứng dụng webserver.

Tắt UAC trên Windows: Nếu máy của bạn đang dùng Windows và có bật chức năng User Account Control thì hãy tắt nó đi khi dùng localhost để tránh các vấn đề bị giới hạn quyền.

Học mót cách tắt trên google

Hướng dẫn cài đặt Localhost

Trong phạm vi bài viết này mình chỉ hướng dẫn cho hệ điều hành Windows.

Để tải XAMPP, đầu tiên bạn truy cập vào địa chỉ https://www.apachefriends.org/download.html và chọn phiên bản XAMPP phù hợp với hệ điều hành của máy tính bạn đang sử dụng, và bạn nên chọn phiên bản PHP 5.5.35.Tuy XAMPP chỉ có phiên bản cho hệ điều hành 32bit nhưng 64bit vẫn hoạt động bình thường.

Sau khi tải file cài đặt về xong, hãy chạy nó, sau đó chọn Next.

Ở phần chọn đường dẫn, bạn hãy chọn đường dẫn cần lưu cài đặt của XAMPP. Bạn nên chọn là D:\xampp chẳng hạn ( đề phòng khi máy tính bị hỏng win, dữ liệu không bị mất khi cài lại win). Tiếp tục ấn Next.

 Lưu ý rằng đường dẫn này bạn phải nhớ vì khi cài đặt web lên localhost, bạn phải truy cập vào thư mục này.

Ở trang kế tiếp, bạn bỏ chọn phần “Learn more about Bitnami for XAMPP“. Và ấn Next 2 lần nữa để bắt đầu quá trình cài đặt XAMPP.

Sau khi cài xong, ấn nút Finish để kết thúc cài đặt và mở bảng điều khiển của XAMPP. Tuy nhiên, hãy khởi động lại máy sau khi cài đặt xong để tránh tình trạng không khởi động được localhost.

Khởi động Localhost

Bây giờ bạn hãy vào thư mục D:\xampp và mở file xampp-panel.exe lên để bật bảng điều khiển của XAMPP.

Bạn để ý sẽ thấy hai ứng dụng Apache và MySQL có nút Start, đó là dấu hiệu bảo 2 ứng dụng này chưa được khởi động, hãy ấn vào nút Start của từng ứng dụng để khởi động Webserver Apache và MySQL Server lên thì mới chạy được localhost.

Nếu cả hai ứng dụng chuyển sang màu xanh ( Nút chuyển sang chữ Stop) như hình dưới là đã khởi động thành công.

Sau khi khởi động xong, bạn hãy truy cập vào website với địa chỉ là http://localhost sẽ thấy nó hiển thị ra trang giới thiệu XAMPP

Bạn có thể ấn vào nút English phía bên dưới để truy cập vào trang quản lý localhost.

Như vậy là bạn đã có localhost trên. cách cài đặt Nukeviet vào localhost XAMPP mình sẽ hướng dẫn ở phần sau.

Giờ mình cùng làm quen qua một chút về localhost cho khỏi bơ ngỡ.

 Thao tác trên localhost

1. Làm việc với thư mục và tập tin

Bạn đang đọc ở serie bài viết Học Nukeviet cơ bản. Mình cần khẳng định lại một chút nữa là bạn đã làm quen qua máy tính, tin học văn phòng, sử dụng internet thành thạo. Nên hiển nhiên bạn đã hiểu thư mục và tập tin là gì? Điều rất quan trọng khi bạn làm việc với website mà bất kể là localhost hay hosting đó là hiểu cơ chế phân thư mục của Nukeviet.

Bây giờ bạn hãy vào thư mục D:\xampp\htdocs\ và tạo một thư mục tên “hocmot.net“, thư mục này sẽ chứa website ( hoặc nôm na là những thư mục và những tập tin) của mình.

Như ở trên, mình đã hướng dẫn bạn tạo một thư mục tên là hocmot.net trong thư mục htdocs và bạn có thể gõ đường dẫn http://localhost/hocmot.net trên thanh địa chỉ của trình duyệt web (Mozilla Firefox, Cốc Cốc, GoogleChrome v.v) để chạy. Vậy bây giờ mình có thể nói, thư mục D:\xampp\htdocs\hocmot.net chính là thư mục gốc của tên miền http://localhost/hocmot.net

Bây giờ bạn thử copy một tập tin nào đó vào trong thư mục D:\xampp\htdocs\hocmot.net rồi chạy tên miền http://localhost/hocmot.net, bạn sẽ thấy nó liệt kê file mà bạn vừa copy vào.

Nếu bạn click vào file ảnh đó thì trình duyệt sẽ hiển thị ảnh với đường dẫn là http://localhost/hocmot.net/tên-tập-tin. Đây được xem là một link ảnh trong website của bạn.

Tương tự, hãy thử tạo một thư mục bất kỳ rồi copy một tập tin nào đó vào, thì bây giờ bạn có thể truy cập xem ảnh với đường dẫn là http://localhost/hocmot.net/tên-folder/tên-tập-tin.

Như vậy bạn có thể hiểu, cái đường dẫn trên website nó sẽ phân thứ cấp tùy theo cấu trúc thư mục và file trong đó.

2. Tạo cơ sở dữ liệu MySQL (Database)

Tuy thao tác này khi cài đặt Nukeviet. Hệ thống sẽ tự tạo một cơ sở dữ liệu cho bạn trên localhost. Nhưng ở đây mình sẽ hướng dẫn trước để bạn có thể biết cách truy cập cơ sở dữ liệu (database). 

Khi nhắc đến database, bạn phải nhớ là nó bao gồm 3 thành phần chính là:

• Tên user của database.
• Mật khẩu của user database.
• Tên database.
• Database Host (thường thì điền là localhost, bất kể là bạn dùng ở localhost hay host bình thường).

Bạn hãy tưởng tượng rằng, user của database sẽ có nhiệm vụ đọc và ghi dữ liệu vào database nên khi sử dụng các mã nguồn PHP, bạn phải khai báo cùng lúc cả user của database và tên database.

Đối với localhost, bạn không cần tạo user cho database mà sẽ sử dụng thông tin user như sau:

• Tên user database: root
• Mật khẩu: bỏ trống

Do vậy, chúng ta chỉ cần tạo database là đủ.

Để tạo database, bạn hãy truy cập vào localhost với đường dẫn http://localhost/phpmyadmin. Sau đó bạn nhấp vào menu Databases.

Sau đó ở phần Create databsae, bạn nhập tên database cần tạo vào ô Database name, phần Collation bạn hãy chọn là utf8_unicode_ci như hình dưới rồi ấn nút Create kế bên.

Tạo xong hãy nhìn bên menu tay trái, nếu nó xuất hiện tên database vừa tạo là thành công. Vậy bây giờ, chúng ta tạm có một databse với các thông tin như:

• Database Host: localhost
• Database user: root
• Database password: trống
• Database name: hocmot_net

Cách đổi cổng mạng cho Localhost

Mặc định Localhost sẽ sử dụng cổng 80, bởi vì khi bạn gõ tên miền như http://localhost thì tức là nó đã sử dụng cổng 80 để đọc các dữ liệu web trong localhost. Tuy nhiên nếu như bạn đã dùng cổng 80 cho một ứng dụng khác, hoặc đơn giản là không khởi động Apache được thì bạn nên thiết lập cho Apache trong Localhost sử dụng một cổng khác, như 8080 chẳng hạn.

Để đổi cổng, bạn mở bảng điều khiển XAMPP lên và chọn nút Config của Apache, sau đó chọn Apache (httpd.conf).

Sau đó bạn tìm dòng này:

Listen 80

Đổi thành

Listen 8080

Sau đó bạn Stop cái Apache và Start lại rồi thử truy cập vào localhost theo đường dẫn http://localhost:8080, nếu truy cập được thì bạn đã làm thành công. Và cũng nên lưu ý rằng, sau khi đổi cổng thì mỗi khi truy cập bạn phải sử dụng đường dẫn có kèm theo số cổng bạn vừa đổi sang vì mặc định nếu không điền thì nó sẽ sử dụng cổng 80.

Một số câu hỏi liên quan đến localhost

Tại sao tôi cài đặt localhost hoài không được?

Bạn hãy đọc lại bài viết này, nhớ kiểm tra và xem kỹ các bước chuẩn bị trước khi cài đặt

Tôi dùng win 64 bit mà xampp chỉ có bản 32?

Không vấn đề gì, bạn cứ dùng bản 32 bình thường.

Tôi muốn dùng phần mềm khác để tạo localhost ngoài Xampp được không?

Hoàn toàn được, bạn có thể dùng bất kỳ phần mềm nào có chức năng tương tự. Nhưng học nukeviet căn bản, khuyên bạn nên dùng Xampp

Tôi có thể gửi cho bạn bè tôi xem website ở localhost không?

Không. 

Sau này tôi có thể chuyển dữ liệu từ localhost lên host trên Internet không?

Hoàn toàn được.

Localhost có bị chậm không?

Hầu như không, trừ khi máy bạn quá yếu.

Localhost có bị hack website không?

Hầu như không nếu máy tính của bạn không bị truy cập bởi một người nào khác.

Lời kết

Như vậy bên trên là toàn bộ những gì bạn cần biết về localhost. Mình sẽ còn sử dụng nó nhiều trong suốt quá trình học serie nukeviet căn bản này. Bạn cũng nên sử dụng nó, để chỉnh sửa website của mình trực tiếp trên máy tính. Mà không ảnh hưởng đến website chính đang hoạt động